dr Teresa Pietraszek

R. Misiun A. Zapisek, Lidzbarska Szkoła Rolnicza. Zarys monograficzny 1946 – 2001. Wyd. Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Szkoły Rolniczej w Lidzbarku Warmińskim. Lidzbark Warmiński 2001 r. Zobacz  publikację on-line >>

Prezentowana książka została przygotowana z okazji 55-lecia istnienia jednej z najstarszych na Warmii i Mazurach szkół rolniczych – w Lidzbarku Warmińskim. Autorzy opracowania doskonale znają historię Szkoły, ponieważ są jej współ­twórcami. Pan mgr Apolinary Zapisek pracował w niej od 1957 roku, a w latach 1963 – 1985 był jej dyrektorem. Natomiast mgr Ryszard Misiun pracuje w szkole od 1969 roku, od 1985 roku do chwili obecnej jest jej wicedyrektorem.

Książka składa się z pięciu rozdziałów, bibliografii, części poświęconej wspomnieniom absolwentów i nauczycieli, in­formacji o patronie szkoły, załączników, tabel i kalendarium. Łącznie ze zdjęciami i indeksem nazwisk liczy 193 strony.

W rozdziale pierwszym mgr Apolinary Zapisek przedstawił organizację i początki pracy utworzonego w październiku 1946 roku Gimnazjum i Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Lidzbarku Warmińskim, placówki która rozpoczęła swoją działalność jako pierwsza średnia szkoła rolnicza w środkowo-północnym rejonie województwa olsztyńskiego. Jej organizatorem i pierwszym dyrektorem był mgr Józef Wierzbicki – doświadczony nauczyciel i dyrektor szkół średnich w okresie przedwojennym, którego styl pracy, cechy osobowe na długo wywarły pozytywny wpływ na funkcjonowanie lidzbarskiej szkoły. W rozdziale tym oprócz infor­macji dotyczących powstania Szkoły poznajemy jej rozwój do 1957 roku. Od roku szkolnego 1950/1951, szkoła rozpoczęła, jako pierwsza w kraju, kształcenie specjalistów z zakresu łąkarstwa, najpierw jako Liceum, a następnie Technikum Rolniczo – Łąkarskie. Kształcenie techników „łąkarzy” zakończono w 1996 roku. Z informacji zawartych w tym rozdziale dowiadujemy się o liczbie kształconych uczniów, kadrze pedagogicznej, nauczanych przedmiotach, organizacji kształcenia i wychowania, bazie kształcenia teoretycznego i praktycznego. Przedstawiane informacje, uzupełniane zdjęciami, fotokopiami dokumentów tworzą i pozwalają po­znać klimat tamtych, trudnych czasów.

Rozdział drugi poświęcony został funkcjonowaniu Szkoły w latach 1958 – 1971. Okres ten przez autora – mgr. A. Zapi­ska, oceniony został jako okres względnej stabilizacji szkoły. Stabilizacja dotyczyła realizowanych planów i programów kształcenia, kadry pedagogicznej, warunków materialnych. W tym okresie funkcjonowania szkoły, uwagę zwraca fakt rozwoju różnych form zajęć pozalekcyjnych, takich jak: zespół wokalno-taneczny, koło botaniczne, fotograficzne, filatelistyczne, sportowe a także samo­rządu uczniowskiego oraz organizacji młodzieżowych, głównie ZHP i ZMW.

W kolejnym, trzecim rozdziale przedstawiony został rozwój szkoły w latach 1972 – 1983. Okres ten charakteryzuje się głównie podniesieniem jakości kształcenia, a także zwiększeniem liczby uczącej się młodzieży w nowych typach szkół: Zasadniczej Szkole Zawodowej, Technikum Rolniczym i Technikum Mechanizacji Rolnictwa /dla pracujących/ oraz Policealnym Zawodowym Studium Weterynaryjnym. Szkoły te, łącznie z Technikum Rolniczo-Łąkarskim, od 1977 roku weszły w skład Zespołu Szkół Rolni­czych w Lidzbarku Warmińskim. Najnowszą historię Szkoły, od roku 1984 do 2001, przedstawił mgr Ryszard Misiun w rozdziale czwartym. Od roku 1985 szkołą kieruje mgr Wojciech Kowalski, który wcześniej przez dziesięć lat pełnił funkcję zastępcy dyrektora Apolinarego Zapiska. Można więc przyjąć, iż od 1963 roku kierownictwo szkoły jest bardzo stabilne. Niewątpliwie jest to jeden z ważniejszych czynników wpływających na jakość pracy szkoły w okresie dużych przemian społeczno-gospodarczych i oświatowych, zachodzących w Polsce lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Z informacji przedstawionych w tym rozdziale dowiadujemy się o działaniach dostosowawczych szkoły do tych zmian – jej kolejnych przekształceniach, współpracy z francuskimi szkołami rolniczy­mi, udziale w projekcie Eurequa programu Leonardo da Vinci, stałej współpracy z Akademią Rolniczo-Techniczną w Olsztynie, a później z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, a także szeregiem innych placówek i instytucji. Szkoła rozszerzyła zakres działalności edukacyjnej, o czym świadczy aktualna jej nazwa: Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Mariana Gotowca w Lidzbarku Warmińskim.

Piąty rozdział opracowania przedstawia zjazdy absolwentów i jubileusze szkoły. Zjazdy absolwentów szkoły lidzbarskiej mają już piękną tradycję. Pierwszy odbył się w maju 1954 roku, a ostatni – ósmy – w czerwcu 2001 roku. Tradycyjnie też zjazdy towa­rzyszą jubileuszom Szkoły. Z inicjatywy absolwentów zorganizowane zostało w 1996 roku Stowarzyszenie Absolwentów i Przyja­ciół Szkoły Rolniczej w Lidzbarku Warmińskim, które wydaje kwartalnik „Absolwent” i stara się, w miarę swoich możliwości, słu­żyć pomocą uczniom, znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, a także szkole. Efektem działalności Stowarzyszenia jest rów­nież recenzowane opracowanie.

W kolejnej części książki, po bibliografii przedstawiającej źródła archiwalne, a także opracowania i artykuły prasowe wyko­rzystane przez autorów w przygotowaniu publikacji, przedstawione zostały wspomnienia absolwentów i nauczycieli. Niewątpliwie prezentacja wspomnień zasługuje na szczególne podkreślenie, ponieważ oprócz tego, iż są one bogatym źródłem informacji o życiu przeszłym szkoły, to jeszcze pozwalają poznać szczególną atmosferę pracy szkół rolniczych. Na tę właśnie, przyjazną uczniowi at­mosferę szkół rolniczych zwraca też uwagę w swoich publikacjach prof. dr hab. Alicja Kicowska – historyk wychowania, zajmujący się szkolnictwem rolniczym, której wyniki badań nad absolwentami tej właśnie szkoły autorzy książki przywołują.

Walorem omawianego opracowania jest również dołączenie do opisowych rozdziałów książki załączników w postaci wy­kazów imiennych; kadry kierowniczej, nauczycieli i pracowników administracji, absolwentów poszczególnych typów szkół z wyod­rębnieniem absolwentów, którzy byli lub są pracownikami szkoły, laureatów olimpiad wiedzy i umiejętności rolniczych, a także uczniów osiągających najlepsze wyniki sportowe w lekkiej atletyce. Załączniki, które mają charakter źródłowy, podnoszą wartość poznawczą książki dla czytelnika zainteresowanego historią i współczesnością szkoły rolniczej.

Reasumując, należy stwierdzić, że każdy rozdział analizowanej książki ma źródłowe udokumentowanie, co podnosi jej war­tość naukową. Opracowanie nosi cechy monografii pedagogicznej, bowiem uwzględnia podstawowe wymogi metodologiczne, jakie stawia się tego typu pracom. Egzemplifikuje też przemiany w edukacji rolniczej, jakie dokonywały się na przestrzeni ostatnich 55 lat.

Mając na uwadze wartość poznawczą niniejszego opracowania, jestem przekonana, że zainteresuje ona szerokie grono czy­telników: nauczycieli, uczniów, absolwentów szkoły, a także te osoby, które zajmują się badawczo historią oświaty rolniczej czy też zawodowej na Warmii i Mazurach. Pragnę również złożyć gratulacje i życzenia dalszej twórczej aktywności Autorom opracowania, Stowarzyszeniu, a także Szkole, która była i jest jedną z najlepszych szkół rolniczych.

dr Teresa Pietraszek

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Olsztyn, 24.01.2002r.

zobacz  publikację on-line >>